Ngày 21/11 tại Hà Nội đã diễn ra buổi họp báo về hội thảo khoa học quốc gia “Xuân Trình – nhà viết kịch, nhà lãnh đạo sân khấu tiên phong của sự nghiệp đổi mới”.
Hội thảo khoa học quốc gia “Xuân Trình – Nhà viết kịch, nhà lãnh đạo sân khấu tiên phong của sự nghiệp đổi mới” sẽ được tổ chức vào lúc 8h30, thứ bảy ngày 30/11 tại Rạp Đại Nam – Nhà hát Chèo Hà Nội, 89 phố Huế, Hà Nội.
Sự kiện do Hội đồng Lý luận phê bình văn học nghệ thuật Trung ương, Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, Trung tâm Bảo tồn và Phát triển Nghệ thuật sân khấu Việt Nam và Tạp chí Văn hiến Việt Nam phối hợp tổ chức.
Nhà văn, nhà viết kịch Xuân Trình (1936 – 1991) tên thật Nguyễn Xuân Trình, quê quán tại làng Lỗ Xá, xã Yên Hưng, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định. Ông từng là Phó Tổng Thư ký thường trực Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí Sân khấu, Giám đốc NXB Sân khấu.
Xuân Trình là một trong những tác giả, nhà lãnh đạo xuất sắc nhất của nền sân khấu cách mạng Việt Nam, với gần 30 kịch bản được dàn dựng trên sàn diễn, nói về các vấn đề dân chủ hóa đời sống kinh tế xã hội, đề cao tính chân thật, nhân văn.
Các tác phẩm tiêu biểu của ông: “Chuyện những người du kích”, “Quê hương Việt Nam”, “Lập xuân”, “Hận thù từ đầu tới”, “Bạch đàn liễu”, “Ngôi nhà trong thành phố”, “Xóm vắng”, “Cố nhân”, “Thời tiết ngày mai”, “Mùa hè ở biển”, “Đợi đến mùa xuân”, “Ngày xưa nơi đây là chiến tranh”, “Ngôi nhà màu hồng ngọc”, “Nửa ngày về chiều”, “Nghĩ về mình”, “Tai họa may rủi”…
Tuy vậy, nhiều ý kiến cho rằng, tầm vóc và vị trí của Xuân Trình trong nền sân khấu chưa thực sự được đánh giá đúng mức, các bài học sống động có giá trị của cuộc đời và sự nghiệp dâng hiến vô tư cho Tổ quốc, Đảng và nhân dân với tư cách một nghệ sĩ cộng sản chân chính chưa được tổng kết và phổ biến rộng rãi trong giới sân khấu cũng như văn học nghệ thuật cũng như công chúng.
Vì thế, cuộc hội thảo khoa học lần này sẽ tập trung vào những nội dung: Nghiên cứu đánh giá chung về thân thế, cuộc đời và sự nghiệp của Xuân Trình, về lý tưởng, nhân cách sống, tài năng và nhiệt huyết sáng tác, công tác đóng góp cho quê hương đất nước, cho nhân dân, cho Đảng; Nghiên cứu, đánh giá sáng tác của Xuân Trình thời xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, kháng chiến chống Mỹ cứu nước cũng như thời kỳ cả nước bước vào xây dựng và bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa, đặc biệt trong thời kỳ đầu đổi mới của đất nước.
Hội thảo cũng bàn về nội dung: Nghiên cứu, đánh giá công tác của Xuân Tình trên các cương vị Phó Tổng Thư ký Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí Sân khấu, Giám đốc NXB Sân khấu, nhất là khát vọng và ý nghĩa của những công việc ông đã triển khai thực hiện xã hội hóa hoạt động của Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam trên cương vị Phó Tổng Thư ký Thường trực cũng như của hai cơ quan trực thuộc Hội mà ông trực tiếp phụ trách là Tạp chí Sân khấu và NXB Sân khấu.
Bên cạnh đó là các phần: Đúc kết từ cuộc sống, sự nghiệp sáng tạo và công tác của Xuân Trình những bài học cần thiết, hữu ích cho các nhà viết kịch, các nhà lãnh đạo sân khấu hôm nay trong sự nghiệp phấn đấu xây dựng một nền sân khấu Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc; Đề nghị các cơ quan có trách nhiệm xem xét chọn các tác phẩm đặc biệt xuất sắc chưa được trao tặng Giải thưởng Nhà nước của Xuân Trình để truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh cho nhà văn nhà viết kịch Xuân Trình.
Tại buổi họp báo, ông Nguyễn Thế Khoa- Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát huy Văn hóa Dân tộc, Tổng Biên tập Tạp chí Văn hiến Việt Nam cho biết, đến nay, sau hơn 3 tháng phát động, Ban Tổ chức hội thảo đã nhận được hơn 30 bản tham luận công phu tâm huyết của các tác giả, đạo diễn, diễn viên, các nhà nghiên cứu lý luận phê bình, các nhà lãnh đạo sân khấu và các nhà văn.
Để phục vụ cho hội thảo, Ban Tổ chức và gia đình nhà văn, nhà viết kịch Xuân Trình, đã hợp tác đầu tư bước đầu cho Đoàn kịch xã hội hóa LUCTEAM dàn dựng lại vở kịch “Bạch đàn liễu” của ông. Đây có thể nói là tác phẩm nghệ thuật đầu tiên đi vào đề tài dân chủ hóa xã hội, phát hiện bè lũ cường hào mới ở nông thôn và tác hại vô cùng to lớn của nó đối với sự nghiệp của Đảng và nhân dân ta.
Hiện nay, “Bạch đàn liễu” đang được đạo diễn NSƯT Trần Lực, NSND Trung Anh và các nghệ sĩ trẻ của LUCTEAM gấp rút hoàn thành, sẽ biểu diễn vào lúc 20h ngày 29/11. Tiếp đó, sáng 30/11, công chúng cũng có thể xem trích đoạn một trong những vở kịch hay nhất của Xuân Trình, vở “Đợi đến mùa xuân” do Chi hội Sân khấu Nam Định trình diễn.
Có mặt tại buổi họp báo, NSND Lê Tiến Thọ – Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội Sân khấu quốc tế Việt Nam – ITI Việt Nam (Nguyên Thứ trưởng Bộ VHTTDL) nhìn nhận: Xuân Trình có tính năng động trong tổ chức, tài năng trong lĩnh vực sáng tác. Tác phẩm của ông mang tính tiên phong, dự báo, ông nhìn thẳng, tố cáo tiêu cực của xã hội. Các hình tượng nhân vật của ông, tôi cảm giác như họ khoác tay chúng ta hiện nay đi vào đời sống.
Tại buổi họp báo, đại diện gia đình nhà viết kịch Xuân Trình cũng đến dự và chia sẻ nhiều kỷ niệm khó quên. “Hội thảo khoa học sắp tới là giây phút những đồng nghiệp, bạn bè chia sẻ những cách nhìn của bố tôi về văn hóa và về đời sống.
Thông qua hội thảo, chúng ta sẽ có thêm cách nhìn mới về bố tôi. Bố tôi mất đi khi chúng tôi còn rất nhỏ. Tôi có nhiều kỷ niệm sâu sắc với bố. Những năm cuối đời, dù bệnh tật đeo bám, dày vò nhưng ông vẫn giành thời gian để viết, làm việc nỗ lực hết mình…”- ông Nguyễn Xuân Nguyên (con trai nhà viết kịch Xuân Trình) xúc động chia sẻ.
Nhân dịp này, Ban Tổ chức cũng sẽ ra mắt website Nhà văn, nhà viết kịch Xuân Trình do Tạp chí Văn hiến Việt Nam hỗ trợ gia đình nhà văn, nhà viết kịch Xuân Trình xây dựng và Công bố việc tổ chức “Giải thưởng Xuân Trình” hàng năm do gia đình và tạp chí Văn hiến Việt Nam phối hợp tổ chức dành tặng cho tác phẩm sân khấu được bình chọn là xuất sắc nhất trong đề tài dân chủ hóa và phát triển nông nghiệp nông thôn Việt Nam.
Tuoitrethudo
